Η ενδομητρίωση είναι μία νόσος που δημιουργεί ο ίδιος ο οργανισμός (αυτοάνοση) και που πλήττει εκατοντάδες χιλιάδων νέων γυναικών. Συνήθως διαγιγνώσκεται σε τυχαίο έλεγχο (υπερηχογραφικό, αιματολογικό) ή κατόπιν προσέλευσης της γυναίκας στο γυναικολόγο λόγω έντονου υπερηβικού άλγους κατά την έμμηνο ρύση. Η ακριβής παθοφυσιολογία της νόσου δεν έχει διευκρινιστεί πλήρως. Υπάρχουν τρεις θεωρίες δημιουργίας της νόσου:

  1. Η παλινδρόμηση ποσότητας αίματος της περιόδου που κατευθύνεται μέσω των σαλπίγγων στην περιτοναϊκή κοιλότητα (στο εσωτερικό της κοιλιάς) με αποτέλεσμα κύτταρα του ενδομητρίου (που φυσιολογικά βρίσκονται μόνο εντός της μήτρας) να εμφυτεύονται σε διάφορα κοιλιακά όργανα.
  2. Η δεύτερη θεωρία υποστηρίζει ότι κύτταρα του ενδομητρίου εισέρχονται στη λέμφο και στα αιμοφόρα αγγεία κατά τη διάρκεια της περιόδου και εμφυτεύονται σε άλλα ενδοπυελικά ή πιο απομακρυσμένα όργανα.
  3. Η τρίτη θεωρία υποστηρίζει ότι ενδογενείς παράγοντες κάτω από κατάλληλες συνθήκες διαφοροποιούν αρχέγονα ενδοπεριτοναϊκά κύτταρα, δημιουργώντας έκτοπο ενδομήτριο.

H νόσος μπορεί να εκδηλωθεί κλινικά με άλγος κατά την περίοδο (δυσμηνόροια), δημιουργία ενδομητριωσικών κύστεων (οι λεγόμενες σοκολατοειδής κύστεις, λόγω του ότι περιέχουν αίμα σε παχύρευστη μορφή που μοιάζει με σοκολάτα) στις ωοθήκες αλλά και σε άλλα όργανα. Ανάλογα με τη βαρύτητα της η ενδομητρίωση σταδιοποιείται. Ευνόητο είναι ότι τα αρχικά στάδια αντιμετωπίζονται ευκολότερα.

Θεραπευτική προσέγγιση

Η θεραπευτική προσέγγιση είναι φαρμακευτική ή/και χειρουργική.

Χορηγούνται φαρμακευτικά σκευάσματα που προκαλούν αναστολή της εμμήνου ρύσεως για 3, 6 ή και 9 μήνες έχοντας στόχο την υποστροφή των κύστεων. Χειρουργικά τα τελευταία χρόνια αντιμετωπίζεται με λαπαροσκοπική επέμβαση με πολλά πλεονεκτήματα στην προσπέλαση, στις λεπτές χειρουργικές κινήσεις και στη γρήγορη αποθεραπεία της ασθενούς.

Επιπλοκές ενδομητρίωσης

Οι επιπλοκές που μπορεί να προκαλέσει η ενδομητρίωση (από τις κύστεις και τις συμφύσεις που δημιουργεί) είναι:

  • η υπογονιμότητα
  • η συστροφή των κύστεων
  • η ρήξη των κύστεων
  • το οξύ κοιλιακό άλγος
  • η δυσπαρευνία (άλγος κατά τη σεξουαλική επαφή)
  • διαταραχές στην ποσότητα και ποιότητα της εμμήνου ρύσεως

Οσο πιο νωρίς διεγνωσθεί η ενδομητρίωση τόσο πιο εύκολα μπορεί να αντιμετωπισθεί. Κυριότερο θεραπευτικό στόχο αποτελεί η διατήρηση της γονιμότητας της γυναίκας η οποία, τόσο φαρμακευτικά όσο και με τη χειρουργική λαπαροσκόπηση επιτυγχάνεται στην πλειοψηφία των περιπτώσεων.


Σχετικά άρθρα:

Υπογονιμότητα
Ενδοσκοπική χειρουργική
Σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών

Μιλτιάδης Α. Παπαδάκης, Χειρουργός Γυναικολόγος - Μαιευτήρας