Γιατί το μητρικό γάλα είναι το καλύτερο;
Διότι είναι ειδικά προσαρμοσμένο στις ανάγκες του ανθρώπινου βρέφους. Περιέχει τη σωστή αναλογία σε θρεπτικές ουσίες που το καθιστούν εύπεπτο. Έχει την κατάλληλη θερμοκρασία, δεν κοστίζει, δεν απαιτεί προετοιμασία, προστατεύει από λοιμώξεις και αλλεργίες, λόγω των αντισωμάτων που περιέχει και από δυσκοιλιότητα, κωλικούς, διαβήτη, παχυσαρκία κλπ.
Η σωματική επαφή με το μωρό οδηγεί σε στενότερη σχέση μητέρας-μωρού, ενώ περιέχει αυξητικούς παράγοντες που ασκούν ευνοική δράση στην ανάπτυξη του εγκεφάλου.
Ποιά είναι η σωστή τεχνική του θηλασμού;
Ο σωστός θηλασμός ξεκινά με την τήρηση των κανόνων υγιεινής. Κάθε πρωί κάνε ένα ντούζ με σαπούνι και νερό. Πρίν από κάθε θηλασμό, να πλένεις καλά τα χέρια σου με σαπούνι και νερό. Πλένε το στήθος σου, πρίν και μετά το θηλασμό με σκέτο νερό. Φόρα ένα καθαρό και άνετο στηθόδεσμο. Κάθισε σε μια αναπαυτική καρέκλα βάζοντας ένα μαξιλάρι στα πόδια σου, ώστε να ανασηκωθεί το μωρό και να φθάνει στο μαστό. Πέρασε το ένα σου χέρι πίσω από τους ώμους του, ώστε να συγκρατείς το σώμα και το κεφάλι του σε όρθια θέση. Με το άλλο σου χέρι, πιάσε το ένα σου στήθος με τον αντίχειρα στο επάνω μέρος και τα άλλα δάκτυλα στο κάτω, πλησιάζοντας τη θηλή σου στο χείλος του μωρού. Είναι καλύτερα να αφήνεις το βρέφος στον ένα μαστό μέχρι σχεδόν να τον αδειάσει και στη συνέχεια να του δίνεις και το δεύτερο μαστό για λίγα λεπτά, γιατί έτσι χορταίνει καλύτερα. Αφήνεις δηλαδή το μωρό στον πρώτο μαστό για 15-20 λεπτά και στον δεύτερο για περίπου 5 λεπτά. Στο επόμενο γεύμα ξεκίνα το θηλασμό από το στήθος που έδωσες τελευταίο. Αφού τελειώσει το γεύμα κράτησε το μωρό όρθιο πάνω στο στήθος σου, τρίβοντας ή κτυπώντας ελαφρά την πλάτη του μέχρι να ρευτεί.
Κανόνες επιτυχίας για το θηλασμό. Υπάρχουν;
Καμία γυναίκα δεν έχει από την αρχή άφθονο γάλα. Το καλύτερο ερέθισμα για την έκκρισή του είναι οι θηλαστικές κινήσεις του νεογνού στο στήθος. Άρα, όσο πιό συχνά και για μεγαλύτερο διάστημα θηλάζει το βρέφος, τόσο πιό πολύ γάλα θα παράγεται. Την πρώτη ημέρα η ποσότητα γάλακτος είναι πολύ μικρή ~50ml και τη δεύτερη ~200ml. Η ποσότητα αυτή είναι αρκετή για να χορτάσει το μωρό, γιατί το πρωτόγαλα είναι πολύ θρεπτικό. Κανονική ροή γάλακτος παρατηρείται γύρω στην 3η-4η ημέρα ζωής.
Με βάση τα παραπάνω ακολούθησε τα εξής: Βάλε το νεογέννητο στο στήθος, όσο το δυνατόν πιό γρήγορα, μέσα στα πρώτα 30 λεπτά μετά τη γέννηση. Θήλαζε 8-12 φορές για 30 λεπτά κάθε φορά. Μην του δώσεις πιπίλα, χαμομήλι ή ξένο γάλα.
Φρόντισε να το έχεις πάντα κοντά σου ώστε να το θηλάζεις μόλις αντιληφθείς ότι αυτό πεινάει.
Πώς θα είμαι σίγουρη ότι το γάλα μου είναι αρκετό;
Το νεογνό δείχνει ικανοποιημένο και πέφτει για ύπνο. Συχνά όταν έλθει η ώρα να θηλάσεις, αισθάνεσαι φαγούρα ή μυρμιγκίασμα. Το μωρό ξυπνάει μόνο του και αναζητάει το στήθος κάθε 2-3 ώρες. Έχει κίτρινες και ευμεγέθεις κενώσεις, βρέχει την πάνα του τουλάχιστον 6 φορές και παίρνει τουλάχιστον 20 γρ βάρους την ημέρα.
Μπορώ να αυξήσω την παραγωγή γάλακτος;
Η ανεπάρκεια γάλακτος οφείλεται τις περισσότερες φορές σε ανεπαρκές άδειασμα του στήθους. Γι' αυτό πρέπει να θηλάζει το παιδί όσο πιό συχνά γίνεται και να αδειάζεις το γάλα με το χέρι ή με αντλία. Στο τέλος κάθε θηλασμού, μπορείς να βάζεις ζεστές κομπρέσες στο στήθος κάνοντας και μαλάξεις.
Πρέπει να το ξυπνάω για να φάει;
Ναι, ειδικά τον πρώτο καιρό δεν πρέπει τα μεσοδιαστήματα μεταξύ των γευμάτων να ξεπερνούν τις 4 ώρες.
Πώς καταλαβαίνουμε ότι πεινάει;
Κάθε μωρό έχει τον τρόπο του. Ορισμένα χαρακτηριστικά σημεία είναι το πιπίλισμα των δακτύλων, οι κινήσεις των άκρων, στριφογύρισμα του κεφαλιού και ζωηρό κλάμα.
Γιατί πνίγεται με το γάλα;
Αυτό μπορεί να συμβαίνει είτε από λαιμαργία είτε από υπερβολική ροή γάλακτος. Αν συμβαίνει το δεύτερο, καλό είναι να βγάζεις λίγο γάλα πρίν θηλάσει.
Γιατί ενώ μέχρι τώρα χόρταινε, θέλει να θηλάζει πιό συχνά;
Για έναν ανεξήγητο λόγο, γύρω στην 3η, 6ηεβδ. και στους 3 μήνες, το μωρό δείχνει ξαφνικά να χρειάζεται περισσότερο γάλα. Μην του δώσεις ξένο γάλα, αλλά θήλαζέ το πιό συχνά. Η κρίση αυτή περνάει συνήθως μετά 3-4 ημέρες.
Πώς και πόσες κενώσεις πρέπει να έχει;
Τις πρώτες 2-3 ημέρες είναι σαν πίσσα. Μετά γίνονται πράσινες και από την 5η ημέρα μαλακές και κίτρινες. Συνήθως ενεργούνται μετά από κάθε γεύμα ή 3-4 φορές την ημέρα. Από τον τρίτο μήνα ο αριθμός κενώσεων μειώνεται εως και μία κένωση κάθε 5-7 ημέρες.
Γιατί ενώ ήταν ήσυχο, τώρα έχει πονάκια και ανησυχία;
Αν η ανησυχία συνοδεύεται από γουργούρισμα, κλάμα και μη ικανοποιητική πρόσληψη βάρους, ίσως οφείλεται στο ότι καταπίνει πολύ λακτόζη, που συμβαίνει όταν προσφέρουμε στο νεογνό και τους 2 μαστούς εναλλάξ χωρίς πρώτα να αδειάσει τελείως ο πρώτος. Στη λακτόζη οφείλονται οι γνωστοί κωλικοί, γι΄αυτό μόνο όταν αδειάσει ο πρώτος μαστός του προσφέρουμε και λίγο από τον δεύτερο μαστό.
Πότε ανησυχούμε με το φαγητό του;
Όταν δεν ξυπνάει εύκολα για να θηλάσει, ακόμα κι αν έχουν περάσει 4 ώρες. Όταν θηλάζει πολύ λίγο. Αν χάσει πάνω από το 8% του βάρους γέννησης. Όταν δεν ξεπερνάει το βάρος γέννησης τη 14η ημέρα. Αν παίρνει λιγότερο από 20 γρ την ημέρα ή αν ξυπνάει για να φάει νωρίτερα της μιαμισης ώρας από το προηγούμενο γεύμα
Αν κάνει ίκτερο το νεογνό διακόπτουμε το θηλασμό;
Όχι, εφόσον συνεχισθεί ο θηλασμός ο ίκτερος θα υποχωρήσει. Το μόνο που απαιτείται είναι μια παρακολούθηση από τον παιδίατρο.
Μέχρι πότε μπορώ να θηλάζω;
Το μητρικό γάλα επαρκεί μέχρι τον 6ο μήνα. Μπορείς όμως να συνεχίσεις να θηλάζεις μέχρι τον πρώτο χρόνο προσθέτοντας και άλλες τροφές.
Αληθεύει ότι πρέπει να λαμβάνω περισσότερα υγρά;
Όχι, τα περισσότερα υγρά δεν κατεβάζουν πιό πολύ γάλα.
Το στήθος μου είναι διογκωμένο και πονάει. Τι πρέπει να κάνω;
Η διόγκωση των μαστών οφείλεται σε συσσώρευση γάλακτος όταν δεν αδειάζει τελείως μετά το θηλασμό. Έτσι, συσσωρεύεται και οδηγεί σε φλεγμονή. Η αντιμετώπιση περιλαμβάνει αναλγητικά φάρμακα, μερικό άδειασμα των μαστών πρίν το θηλασμό και πλήρες άδειασμα μετά, καθώς και επάλειψη με ζεστές και κρύες κομπρέσες. Χρήσιμος είναι και ένας σφιχτός στηθόδεσμος.
Τι είναι η μαστίτιδα;
Όφείλεται σε μόλυνση του στήθους και εκδηλώνεται με πυρετό, πόνο στο στήθος, ερυθρότητα και πρήξιμο. Χρειάζεται αντιβίωση. Ο θηλασμός πρέπει να διακοπεί προσωρινά από το πάσχον μαστό. Συνέχισε να θηλάζεις από τον άλλο μαστό. Χρησιμοποίησε θήλαστρο ή αντλία για να βγάζεις το γάλα από τον πάσχοντα μαστό.
Οι θηλές μου είναι επίπεδες. Μπορώ να θηλάσω;
Ναι. Για να διορθώσεις τις θηλές ξεκίνα ασκήσεις ακόμα και πρίν τον τοκετό. Τράβα τις θηλές πρός τα έξω και στρίβε τες με το δείκτη και τον αντίχειρα. Επανέλαβε 10-15 φορές την ημέρα.
Χαλάει το στήθος με το θηλασμό;
Μόνο στην αρχή. Με το τέλος του θηλασμού οι μαστοί θα επανέλθουν στην αρχική τους κατάσταση.
Πώς μπορώ να αποφύγω τις ραγάδες;
Πριν και μετά το θηλασμό πλένε το στήθος με άφθονο σκέτο νερό. Μετά το πλύσιμο, άσε το στήθος σου να στεγνώσει στον αέρα.
Τι μπορώ και τι πρέπει να αποφεύγω να τρώω;
Μπορείς να τρώς τα πάντα. Απόφυγε τα καρυκεύματα, τα σκόρδα και τα κρεμμύδια.
Μπορώ να λαμβάνω φάρμακα όσο θηλάζω;
Τα περισσότερα φάρμακα δεν αντενδείκνυνται, πρέπει όμως να συμβουλευθείς το γυναικολόγο σου.
Αν το μωρό νοσηλευθεί μπορώ να συνεχίσω να το θηλάζω;
Βεβαίως. Αν η κατάσταση του το επιτρέπει, τότε μπορείς να το επισκέπτεσαι και να το θηλάζεις, αν όχι τότε μπορείς να βγάζεις το γάλα σου και να το φυλάσεις σε βρασμένο γυάλινο μπουκάλι, το οποίο μπορείς να συντηρήσεις στο ψυγείο για 48 ώρες. Για να μη μειωθεί η παραγωγή γάλακτος άδειαζε τα στήθη σου κάθε 3 ώρες.
Αν έχω ίωση ή γαστρεντερίτιδα πρέπει να διακόψω το θηλασμό;
Όχι μόνο δεν απαγορεύεται αλλά επιβάλλεται διότι το γάλα περιέχει αντισώματα που προστατεύουν το μωρό από ασθένειες.
Πόσοι καφέδες επιτρέπονται;
Επειδή η καφείνη περνάει στο γάλα και προξενεί νευρικότητα στο μωρό, δεν πρέπει να καταναλώνονται περισσότεροι από 2 καφέδες ημερησίως.
Επιτρέπεται το κάπνισμα;
Η νικοτίνη μειώνει την ποσότητα του γάλακτος και μπορεί να βλάψει το νεογνό. 5-6 τσιγάρα είναι σχετικά ασφαλή.
Το αλκοόλ επιτρέπεται;
Μπορείς να καταναλώσεις μέχρι 60ml (1 ποτήρι ισχυρού αλκοολούχου ποτού) ή 1 ποτήρι του νερού κρασί ή 2 μπύρες την ημέρα.
Μπορώ να συνεχίσω το θηλασμό αφού επιστρέψω στην εργασία μου;
Ασφαλώς. Θήλαζέ το το πρωί πρίν φύγεις για τη δουλειά. Να φοράς ρούχα που ξεκουμπώνουν εύκολα ώστε να μπορείς να αφαιρείς το γάλα για να μην πετρώσει το στήθος. Θήλαζέ το τα βράδια και τις αργίες. Στο στηθόδεσμο να βάζεις μαντηλάκια για να μην λερωθείς.
Σχετικά άρθρα:
Μήνες εγκυμοσύνης
Διατροφή κατά την εγκυμοσύνη